Πεζοπορική εξόρμηση – διάσχιση ρέματος Αγ. Σίλα στις  11/6/2022

Με σύνθημα «Αγαπάμε και Φροντίζουμε το Περιβάλλον – Δεν το Καταναλώνουμε» γιορτάσαμε φέτος την  Παγκόσμια  Ημέρα  Περιβάλλοντος,  διασχίζοντας το άνω τμήμα  του ρέματος του Αγ.  Σίλα, κλάδου της  Ρεματιάς Πεντέλης – Χαλανδρίου μαζί με τον Σύλλογο Ρεματιάς Πεντέλης  Χαλανδρίου και Περιβάλλοντος.

Πρόκειται για το μεσαίο κλάδο της  Ρεματιάς, με συνολικό μήκος περί τα 3,5 χλμ., το μεγαλύτερο μέρος του οποίου ( 2,7 χλμ.) διέρχεται εγκιβωτισμένος κατά τμήματα μέσα από ασφυκτικό  αστικό  περιβάλλον ή έχει υπογειοποιηθεί.

Περπατήσαμε κατά μήκος της κοίτης από το ύψος της διασταύρωσης της οδού Παπανδρέου με την  οδό Δελφών της Νέας Πεντέλης μέχρι την οδό Θεμιστοκλέους στα Μελίσσια, όπου περιηγηθήκαμε στον χώρο του ΝΙΕΘ.

Κατά την διαδρομή μας απολαύσουμε το υπολειπόμενο φυσικό περιβάλλον και παράλληλα εντοπίσαμε κινδύνους και απειλές, φωτογραφική τεκμηρίωση των οποίων παραθέτουμε στη συνέχεια.

Επιγραμματικά εντοπίστηκαν:

  1. Αμφίπλευρη περίφραξη τμήματος της κοίτης πάνω από την οδό Δελφών και ανέγερση αυθαιρέτων εντός αυτής,  εντός της Α’ ζώνης Προστασίας της ρεματιάς
  2. Ανέγερση αυθαιρέτων εντός της Α’ ζώνης προστασίας της ρεματιάς βορειανατολικά του περιφραγμένου τμήματος
  3. Πλήρης εγκατάλειψη των έργων ανάπλασης του ρέματος, που κατασκευάστηκαν από την Κοινότητα Νέας Πεντέλης, και παντελής έλλειψη μέριμνας που κατέστησαν τους χώρους μη επισκέψιμου,ς λόγω άγριων χόρτων και σκουπιδιών.
  4. Αποκλεισμένα πυκνή βλάστηση τμήματα του παραρεμάτιου μονοπατιού στην ανατολική πλευρά και καταπάτηση της ζώνης διέλευσης του αγωγού αποχέτευσης μεταξύ Δωδεκανήσου – Πελοποννήσου και Χειμάρας – Σπερχειού
  5. Πληθώρα παραρεμάτιων οικοδομών χωρίς σύστημα αποχέτευσης και τεκμήρια απόρριψης λυμάτων στον ρέμα.
  6. Πληθώρα παραρεμάτιων οικοδομών/περιτοιχίσεων από Αχελώου μέχρι Βιτσίου με πρόσωπο (οικοδομική γραμμή) που περιορίζουν το πλάτος της κοίτης στα 2-3 μ. από τα 15-18 προβλεπόμενα.

Η σημασία των ρεμάτων για την  διατήρηση του περιβάλλοντος

Για χιλιάδες χρόνια, τα εντός οικισμών και πόλεων τμήματα των ρεμάτων αποτελούσαν τους φυσικούς αποδέκτες των αστικών λυμάτων και  απορριμμάτων.

Δεκαετίες όμως τώρα και υπό την πίεση της κλιματικής αλλαγής, οι πολεοδόμοι τονίζουν τις θετικές  επιδράσεις της φυσικής λειτουργίας των ρεμάτων για την βελτίωση του κλίματος και του αερισμού των πόλεων.

Τα εντός οικισμών υδάτινα ρέματα  λειτουργούν ως φυσικοί αεραγωγοί που διοχετεύουν καθαρό αέρα από τα ανάντι, από τις πλαγιές των βουνών, συμβάλλοντας στην μείωση της θερμοκρασίας του αστικού περιβάλλοντος.

Το ίδιο το  σώμα τους με το υδάτινο στοιχείο και την παρόχθια βλάστηση συνιστά μια μόνιμη δροσερή νησίδα.

Παράλληλα, τα ρέματα αποτελούν αντιπροσωπευτικά δείγματα του φυσικού περιβάλλοντος που κατέστρεψαν  οι οικισμοί και συνιστούν αξιόλογους βιότοπους, τα μοναδικά ενδιαιτήματα (τα σπιτικά) της σωζόμενης φτωχής  πανίδας αλλά και αποθετήρια της γνήσιας τοπικής χλωρίδας, χρήσιμος οδηγός για την σύνθεση του αστικού πρασίνου της πόλης.

Στην  περιοχή μας, μετά την ολοσχερή καταστροφή της βλάστησης του βουνού από τις πυρκαγιές, τα ρέματα αποτελούν τις μοναδικές εστίες των ελάχιστων ζώων που επιβιώνουν σε πολύ δύσκολες συνθήκες.

Από τα προαναφερθέντα αναδεικνύεται όχι μόνο ο πολύτιμος ρόλος των ρεμάτων αλλά και η κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουν οι προσπάθειες προστασίας τους για την επιβίωση της χλωρίδας και τις πανίδας τους. Οι όποιες ανθρωπογενείς δραστηριότητες, αναγκαίες για την ψυχαγωγία των επισκεπτών θα πρέπει να διεξάγονται με γνώμονα την φέρουσα ικανότητα των υδατορεμάτων και την ελαχιστοποίηση της όχλησης της πανίδας.